Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 sierpnia 2010 r. na gimnazja nałożono obowiązek zorganizowania pracy metodą zespołowego projektu edukacyjnego, z którego zwolnienie będzie możliwe tylko w uzasadnionych sytuacjach zdrowotnych lub losowych.

Rozporządzenie dotyczy uczniów klas, w których obowiązuje nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego.

Zgodnie z przywołanym rozporządzeniem projekt edukacyjny jest zespołowym, planowym działaniem uczniów, mającym na celu rozwiązanie konkretnego problemu.

Aby spełnić warunki nałożone przez rozporządzenie, projekt gimnazjalny musi zostać zrealizowany przez zespół uczniów i powinien być przeprowadzony na podstawie przygotowanego wcześniej planu i mieć na celu rozwiązanie określonego problemu.

Projekt edukacyjny, najogólniej rzecz ujmując, jest określany jako metoda nauczania zaliczana przez niektórych do grupy metod praktycznych, przez innych – do grupy metod aktywizujących. Jest to jedno z tych rozwiązań metodycznych, które prawidłowo wdrożone i wykorzystane, przyczyni się do należytej realizacji podstawy programowej.

Niewątpliwie w trakcie pracy metodą projektu rozwijamy u uczniów wiele umiejętności, stanowiących istotny element uczenia się . To właśnie w ramach grupowych działań projektowych uczniowie uczą się odpowiedzialności, podejmowania decyzji , dokonywania oceny pracy własnej i innych, poszukiwania odpowiedzi na podane pytania z użyciem różnorodnych źródeł informacji, uczą się planowania, układania harmonogramów itd. Wymienione tu niektóre spośród szerokiego wachlarza ważnych umiejętności będą pomocne w osiągnięciu kolejnego celu określonego w podstawie programowej jakim jest „kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie”.

Wskazane wyżej umiejętności to:

- umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno – komunikacyjnymi;

- umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji;

- umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się;

- umiejętność pracy zespołowej.

Uczniowie w metodzie projektów.

Wykonując projekty edukacyjne, uczniowie rozwiązują problemy i zadania zbliżone do tych, z którymi mogą spotkać sie w rzeczywistości lub takie, które wymagają podobnego rodzaju działań i aktywności. W metodzie projektów nacisk położony jest na stwarzanie sytuacji, w których uczniowie są zachęcani do samodzielnego formułowania problemów, podejmowania decyzji i dokonywania wyborów oraz ponoszenia za nie odpowiedzialności. Uczniowie wykonujący projekty edukacyjne bez wątpienia odnoszą wymierne korzyści – zdobywają nowe wiadomości i kształtują nowe umiejętności w sposób bardziej efektywny i trwały niż w przypadku stosowania tradycyjnych metod nauczania-uczenia się.

W szczególności uczą się:

- podejmowania decyzji – sami wybierają lub doprecyzowują temat, problem do rozwiązania, sposób działania, źródła informacji itp., zgodnie ze swoimi zainteresowaniami i celami projektu;

- poszukiwania – szukają sposobów zbadania i możliwości rozwiązania problemu;

- przedsiębiorczości i elastyczności – wytrwale i w przemyślany sposób dążą do realizacji założonego planu pracy, a gdy pojawiają sie poważne przeszkody, starają sie je przezwyciężyć lub modyfikują swoje działanie w wyniku dyskusji w grupie i konsultacji z nauczycielem prowadzącym projekt;

- prezentowania swojej pracy innym – przygotowują i przeprowadzają publiczną prezentację projektu;

- oceniania pracy swojej i innych – oceniają swoje wysiłki i ich ostateczny efekt (z punktu widzenia kryteriów sukcesu, określonych wcześniej wspólnie z nauczycielem). Uczniowie kształtują również ważne umiejętności, które wpisują sie w kompetencje kluczowe określone przez Parlament Europejski, a w szczególności umiejętności:

- posługiwania sie językiem ojczystym: czytania, pisania, słuchania, mówienia, w tym wyrażania i prezentowania swojego zdania; (w przypadku projektów wykonywanych w ramach języków obcych lub wymagających na przykład korzystania z informacji czy przygotowania opracowania, prezentacji w języku obcym – również posługiwania sie językiem obcym);

- samodzielnego uczenia sie;

- inicjatywności i przedsiębiorczości, a w tym przede wszystkim identyfikacji i oceny własnych mocnych i słabych stron, planowania i organizowania swojej pracy, współpracy w zespole, zbierania, selekcjonowania i opracowywania informacji itp.;

- posługiwania sie technologią informacyjną;

- oraz – w zależności od obszaru, w jakim projekt jest realizowany – doskonalą kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne, kompetencje społeczne i obywatelskie oraz podnoszą świadomość i ekspresję kulturalną.

Publiczna prezentacja rezultatów projektów:

Rozporządzenie: Projekt edukacyjny obejmuje publiczne przedstawienie rezultatów projektu edukacyjnego. Publiczne przedstawienie rezultatów projektu to jeden z kluczowych elementów gimnazjalnego projektu edukacyjnego. Daje uczniom szansę pokazania, co zrobili, czego się nauczyli i co potrafią. Projekty edukacyjne kończą się „produktami”, czyli materialnymi „efektami”, które można łatwo wykorzystać w czasie końcowego pokazu.

Możliwości jest wiele:

• album ilustrowany zdjęciami, wykresami, szkicami, mapkami, relacjami pisemnymi,

• plakat, lub seria plakatów, collage, inna forma plastyczna,

• broszura, ulotka, gazetka,

• prezentacja doświadczenia przygotowanego i wykonanego przez uczniów,

• raport z przeprowadzonego badania,

• prezentacja multimedialna, strona internetowa,

• model zjawiska, makieta z opisem,

• relacja z publicznej debaty,

• przedstawienie teatralne, inscenizacja.

Szkoła zdecyduje, jaką formę będzie miała publiczna prezentacja projektu. Czy będzie się odbywać w trakcie większego wydarzenia, na przykład święta szkoły lub specjalnie zorganizowanego festiwalu projektów? Czy będzie to wydarzenie wewnątrzklasowe, wewnątrzszkolne z udziałem zaproszonych gości.

Zgodnie z zapisami Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej udział ucznia w pracy nad projektem wpływa na ocenę z zachowania.

Kryteriami, uwzględnionymi przy formułowaniu oceny z zachowania są:

- samodzielność ucznia w rozwiązywaniu problemów postawionych w projekcie i podejmowaniu związanych z nim działań (im mniejsza ingerencja i pomoc nauczyciela w projekcie, tym wyższa ocena);

- sposób współpracy w zespole projektowym (oceniany na podstawie obserwacji, karty samooceny ucznia, karty oceny zespołu, rozmowy z liderem zespołu);

- właściwe pełnienie w zespole znaczących ról np. lidera, sekretarza zespołu itp.;

- doprowadzenie prac projektowych do końca i publiczne zaprezentowanie efektu końcowego ,

- umiejętność dokonania samooceny adekwatnej do wkładu i efektów pracy nad projektem.

Zgodnie z zapisami Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej informacje o udziale ucznia w realizacji projektu edukacyjnego na określony temat wpisuje sie na świadectwie ukończenia gimnazjum. Należy uznać, że podstawą do wpisania udziału ucznia w realizacji projektu edukacyjnego na świadectwie ukończenia gimnazjum jest spełnienie przez niego minimalnych warunków, przyjętych przez radę pedagogiczną, którymi powinny być miedzy innymi:

- czynny udział w pracy nad projektem w zespole;

- przygotowanie konkretnego fragmentu pisemnej dokumentacji wykonanego projektu (np. sprawozdania z projektu, karty projektu lub innej przyjętej przez szkołę formy);

- udział w publicznej prezentacji projektu.

Jeżeli uczniowie realizowali projekt przedmiotowy, zdobyli nowe wiadomości i umiejętności zgodne z zapisami podstawy programowej - ich praca powinna być również oceniona oceną szkolną (z danego przedmiotu).